ثبت اختراع یک ترکیب جدید موثردر کنترل قند خون دربیماران مبتلا به دیابت توسط عضو هیئت علمی دانشگاه

 عضو هیئت علمی دانشکده پزشکی دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه موفق به ثبت یک ترکیب موثر در کنترل قند خون دربیماران مبتلا به دیابت در  Unites State Patent and Trademark Office گردید.

پروفسور غلامرضا بهرامی استاد فارماکولوژی دانشکده داروسازی دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه موفق شد ازمیوه گیاهی به نام رزا آرونسیس (نسترن یا رز وحشی) ترکیبی موثر در کنترل بیماری دیابت جدا سازی و خالص نموده و ساختمان شیمیایی ترکیب را  تعیین و به ثبت برساند.

این پروژه کار مشترکی بوده که طی بیش از 8 سال با کمک همکاران زیادی از دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه و نیز مراکز تحقیقاتی خارج کشور باحمایت مالی شرکت دارویی برکت صورت گرفته و نهایتا مولکول حاصله به عنوان اختراع در معتبرترین اداره ثبت اختراعات و اکتشافات ادعاهای نو در آمریکا (US Patent) به ثبت رسید. برای این ثبت دو مرحله اصلی مورد نیاز است ابتدا نو و تازه بودن ادعا باید ثابت شده به نحوی که قبلا چنین ادعایی به ثبت نرسیده باشد و سپس مستندات و مدارک ارائه شده بتواند ادعا را ثابت کند.

پروفسور بهرامی ضمن اشاره به اینکه این گیاه به وفور و در قسمت های مختلف ایران وجود دارد گفت: مولکول شناسایی شده در واقع  یک قند است و ساختار الیگوساکاریدی دارد . مطالعات بعدی ما نشان داد که مولکول حاصل نه فقط در میوه گیاه نسترن که در بسیاری از گیاهانی که اثر انتی دیابت برای انها ادعا شده نیز وجود دارد و به نظر میرسد که فصل مشترک این گیاهان باشد و تجویز و مصرف مولکول ثبت شده در دراز مدت ( حد اقل شش ماه ) از طریق افزایش بیان ژنهای موثر در تولید سلولهای بتا باعث تکثیر و بازسازی نسبی این سلولها میشود. این ترکیب در بسیاری از میوه ها و گیاهان دیگر هم یافت میشود اما وزن مولکولی پایین و کمپلکس نبودن آن در میوه نسترن و برخی گیاهان دیگر دلیل موثر بودن انها میباشد. با توجه به مکانیسم جدید اثر این ترکیب و نظر به اینکه تا کنون دارویی با این مکانیسم وارد بازار نشده ادامه کار و عرضه ان ممکن است بتواند دریچه تازه ای در درمان دیابت بگشاید. با توجه به ساختمان ترکیب و وجود ان در میوه ها و گیاهان خوراگی مختلف و نیز مطالعات توکسیکولوژیک انجام شده به نظر میرسد که عارضه جانبی عمده ای نداشته باشد

 این عضو هیئت علمی با بیان اینکه  هیچ دارویی در همه بیماران یکسان عمل نمی کند   گفت علیرغم انکه  ترکیب فوق در مدل تجربی دیابت در حیوان ازمایشگاهی به صورت کامل باعث ریکاوری حیوان و درمان دیابت میشود و مطالعه آن در انسان نیز نتایج  بسیارخوبی بدست داده ثبت این اختراع هیچگونه ادعایی برای درمان دیابت در بیماران ندارد زیرا در انسان سلولهای بازسازی شده هم مجددا تخریب میشوند. اما تجویز این ترکیب با رژنراسیون سلولهای بتا میتواند حداقل روند پیشرفت بیماری دیابت را متوقف کرده و درصورتی که در اوایل  بیماری مصرف شود ممکن است به درجاتی بیماری را به عقب برگرداند.  

 وی گفت: این دارو تا کنون در هیج جا عرضه نشده و مشابه خارجی ندارد و برای بیماران دیابتی تیپ 2 که به انسولین وابستگی ندارند و تقریباً 90% دیابتی ها را تشکیل می دهند مؤثر است. و در بیمارانی که مدت زیادی از شروع بیماری انها نگذشته و  و هیپرگلیسمی طولانی نداشته اند  موثرتر است.

 پروفسور بهرامی  اظهار داشت  ارائه و عرضه مولکول به عنوان داروی جدید نیاز به مطالعات و صرف بودجه و زمان بسیاربیشتری دارد و البته محدودیت های مختلفی در این رابطه در کشور وجود دارد اما در حال حاضر برنامه ریزی شده که ترکیب فوق به صورت یک فراورده گیاهی با نام هربی نرم 400 معرفی گردد. این فراورده پس از استخراج و چند مرحله خاص سازی از میوه نسترن جدا و فرموله میگردد و در حال حاضر پرونده ان در وزارت بهداشت برای دریافت مجوزهای لازم در دست بررسی است.

 دکتر بهرامی گفت: با توجه به اینکه در تولید این فراورده و عرضه ان ماده موثره باید استخراج و خالص سازی شود و این امر نیاز به حجم بالایی از حلال الی و نیز بازیافت حلال دارد هربی نرم فرآورده ارزان قیمتی نخواهد بود و قیمت تمام شده آن در بازار برای هر کپسول حدوداً بین 1000 تا 1500 تومان خواهد بود و با توجه به مصرف 3 عدد در روز هربیمار بایستی مبلغ 5000 تومان برای هر روز را بپردازد ضمن انکه ظرفیت تولید نیز محدود است

 عضو هیأت علمی دانشکده پزشکی گفت: هزینه اجرای خط تولید ماده موثره شامل ساخت تجهیزات , تاسیسات و اجرای عملیات ساختمانی و نیز ارزش دانش فنی حدود 8 میلیارد تومان براورد شده . تجهیزات لازم برای اولین بار در مقیاس صنعتی و از روی مدل های ازمایشگاهی توسط موسسه پژوهشی بیستون کوشیار طراحی و   Scale up  شده ودرحال حاضر با همت  این موسسه و در فاز اول تا حدود 70% ساخته شده است  و در صورت تامین اعتبار تأسیسات آن تا دو ماه آینده تکمیل خواهد شد. زمین مورد نیاز در شهرک صنعتی بیستون  و نقشه های ساختمانی آماده شده اما ادامه کار منوط به دریافت اعتبار لازم است.