امروزه گردشگری یکی از صنایع پردرآمد جهان است و به اشکال مختلفی نیز وجود دارد که یکی از انواع آن گردشگری سلامت است؛ در واقع نوعی از گردشگری است که به منظور حفظ، بهبود و وصول مجدد سلامتی فرد بیشتر از ۲۴ ساعت و کمتر از یکسال صورت میگیرد.
استان کرمانشاه به واسطه همجواری و داشتن مرز مشترک زیادی با عراق و همچنین وجود پزشکان مجرب یکی از استعدادهای «گردشگری سلامت» محسوب میشود و میتواند به عنوان مقصد «توریسم سلامت» عراق سالانه درآمد زیادی کسب کند، اما تاکنون و علیرغم اقداماتی که در حوزه بهداشت و درمان صورت گرفته، آن حجم از گردشگر سلامت که باید در مراکز درمانی استان پذیرش و درمان میشدند محقق نشده است.
مزایای استان کرمانشاه برای اجرای «توریسم سلامت»
دکتر علیرضا احمدی، مدیر امور بین الملل دانشگاه علوم پزشکی استان کرمانشاه در این خصوص به خبرنگار مهر گفت: گردشگری سلامت یکی از استعدادهای جمهوری اسلامی ایران و به ویژه دانشگاه علوم پزشکی استان کرمانشاه است.
به گزارش خبرگزاری مهر، گروه استان ها وی افزود: مرزی بودن استان کرمانشاه و اعتماد مردم کردستان عراق به طبابت پزشکان ایرانی علی رغم رایگان بودن خدمات درمانی و بهداشتی در آن سوی مرز و وجود بهترین بیمارستان های خصوصی و پزشکان مجرب از کشورهایی چون ترکیه از جمله مزایای استان است.
این مسئول با تاکید بر اینکه این موضوع یک سرمایه بزرگ برای دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه است، افزود: نزدیکی ما به کردستان عراق نیز یک مزیت بوده و با توجه به اینکه مدت زمان سفر از کلار عراق به قصرشیرین حدود ۲۰ دقیقه الی نیم ساعت است، یک بیمار عراقی می تواند یک روزه به استان کرمانشاه سفر و نسبت به درمان خود اقدام کند.
دکتر احمدی قیمتهای بسیار پایین درمان را از دیگر مزایا برشمرد و گفت: قیمت های کشور ما برای اعمال جراحی چون دیسک کمر، زیبایی و ...در مقیاس جهانی بسیار پایین است لذا از این نظر می توان با سایر رقبا رقابت کرد.
نواقص و نقاط ضعف استان کرمانشاه در موضوع «گردشگری سلامت»
مدیر امور بین الملل دانشگاه علوم پزشکی استان کرمانشاه به وجود نواقص و ضعفهایی در کنار مزایای موجود اشاره کرد و گفت: خدمات هتلداری یکی از نقاط ضعف ما در حوزه گردشگری سلامت است.
وی افزود: بیماران عراقی اگر بخواهند برای درمان به کشورهای رقیب ما سفر کنند، تمام خدمات هتلداری از جمله مترجم را حتی در بیمارستان در اختیار خواهند داشت، از طرف دیگر نیز خدمات بسیار خوب رفاهی چون حمل و نقل بسیار عالی در اختیار آنها قرار میگیرد.
دکتر احمدی با بیان اینکه کشورهای ترکیه، اردن و هند رقبای ایران در حوزه گردشگری سلامت هستند، ادامه داد: خدمات ما در حوزه پزشکی عالی است و توریسم سلامت در مراجعه به بیمارستانها خدمات خوبی دریافت میکند، اما سیستم خدمات هتلداری و حمل و نقل چون خدمات پزشکی ما نبوده و در این حوزه ضعف داریم.
وی تصریح کرد: هماکنون قریب به اتفاق بیمارستانهای دولتی کرمانشاه مجوز «آی پی دی» یا همان گردشگری سلامت را دریافت کرده اند و شاخص های مورد نظر را نیز دارند.
مدیر امور بینالملل دانشگاه علوم پزشکی استان کرمانشاه گفت: از دیگر نواقص در این حوزه میتوان به نداشتن ساختار سیستماتیک اشاره کرد.
وی تصریح کرد: برای مثال روزانه به یک اعتبار ۲۸ مریض برای خدمات بهداشتی و درمانی از مرز می گذرند و به یک تعبیر هر هفته 3000 نفر برای همین خدمات وارد استان میشوند، اما طی سال تنها بین ۲۵۰ تا ۳۰۰ نفر از اینها در بیمارستانهای استان پذیرش میشوند.
دلالان بیماران ورودی از مرزهای کرمانشاه را به دیگر نقاط میبرند
دکتر احمدی افزود: مابقی بیماران در مبادی ورودی توسط دلالان به نقاط دیگر از جمله بیمارستانهای تهران یا استانهای دیگر ارجاع داده می شوند و بابت این انتقال نیز هزینه زیادی را از بیمار دریافت می کنند که این موضوع باعث می شود بیماران عراقی به کشور ما بدبین شده و علیرغم وجود یک سیستم خوب درمانی از درمان در اینجا امتناع ورزند. در کنار این موضوع ما یک سیستم کاملا ابتدایی خدمات حمل و نقل و هتلداری هم داریم که میتواند به مزیتهای ما ضربه بزند.
وی به راهکارهای مورد نظر در این زمینه نیز اشاره کرد و گفت: اولین راهکار این است که یک مرکز بهداشتی و درمانی در شهر «کلار» عراق داشته باشیم و پزشکان ما در این مرکز درمانی طی یک سیستم نظاممند بیماران را به پزشکان داخل کشور معرفی کنند و زمانی که پزشک و کارشناس «آی پی دی» ما پذیرش داد، بیماران را با آمبولانس های خودمان به بیمارستان های داخل استان انتقال دهند که این انتقال در قالب پروژه «خانه به خانه» صورت می گیرد و معنای آن نیز این است که بیمار را از درب منزلش در عراق سوار میکنند و پس از انجام اقدامات درمانی در استان با همان آمبولانس به درب منزل خودش در عراق منتقل میشود.
مدیر امور بینالملل دانشگاه علوم پزشکی استان کرمانشاه با بیان اینکه پروژه «خانه به خانه» به علت مشکلاتی انجام نشد، تاکید کرد: اگر این پروژه به سرانجام میرسید یک تحول بسیار شگرف در این حوزه رخ می داد و حداقل مشکل حمل و نقل برای بیمار حل و در نتیجه دست دلالان نیز از این موضوع قطع میشد.
دکتر احمدی تصریح کرد: در حال حاضر کلاهبرداری های زیادی از این طریق صورت میگیرد و برای مثال دلالان برای ارائه خدمات بسیار جزئی مبالغی معادل ۱۰ تا ۱۵ هزار دلار از بیماران اخذ میکنند و مشکلاتی نیز برای بیماران ایجاد می شود.
این مسئول خاطرنشان کرد: بخش کردستان عراق هدف اصلی ما در بحث گردشگری سلامت است، لذا با استفاده از مزایایی که داریم می توانیم آن را مدیریت کنیم. البته باید نواقص ذکر شده در این زمینه رفع شود.
وی در پایان گفت: بحث گردشگری سلامت تا ۱.۵ سال پیش به صورت مشترک به عهده واحد بین الملل ومعاونت درمان دانشگاه علوم پزشکی بود و از آن پس تاکنون این وظیفه از ما برداشته شد و کلا به معاونت درمان دانشگاه سپرده شده است.
۹ مرکز درمانی در استان کرمانشاه مجوز «آی پی دی» دارند
دکتر بهمن روشنی، معاون درمان دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه نیز در خصوص گردشگری سلامت و اقدامات صورت گرفته در استان به خبرنگار مهر گفت: گردشگر در این نوع از گردشگری به منظور کسب سلامتی سفر میکند و «توریسم سلامت» نام گرفته است.
وی با بیان اینکه توریسم سلامت به سه بخش توریسم تندرستی، توریسم درمانی و توریسم پزشکی تقسیم می شود، افزود: کاری که ما در بیمارستانها انجام میدهیم «توریسم پزشکی» بوده و طی آن فرد توریسم به منظور درمان بیماری و انجام جراحی زیر نظر پزشکان در مراکز درمانی، مسافرت می کند.
این مسئول افزود: از جمله نمونه های توریسم تندرستی نیز می توان به مسافرت به دهکدههای سلامت اشاره کرد؛ همچنین در بحث توریست درمانی می توان به استفاده از آب معدنی برای درمان بیماری اشاره کرد.
این مسئول گفت: مراکز درمانی استان از تاریخ یکم شهریورماه ۹۳ اقدام به راه اندازی یک دپارتمان بیماران بین الملل یا «آی پی دی» کردهاند که یک واحد برای گردشگری سلامت است و می تواند یک منبع درآمد مهم و اشتغال زا برای استان باشد.
دکتر روشنی خاطرنشان کرد: هممرزی و همجواری با کردستان عراق ورود گردشگر به استان ما را تسهیل می کند و می تواند از مزیتهای جذب گردشگران سلامت باشد.
وی افزود: در این راستا تاکنون ۹ مرکز درمانی ما در استان کرمانشاه موفق به دریافت گواهینامه آی پی دی شدهاند و طی آن مراکز اجازه دارند بیماران بین الملل را پذیرش کنند.
این مسئول با بیان اینکه از ۹ مرکز مذکور تعدادی دولتی، تعدادی نیمه دولتی و یک مرکز نیز خصوصی است، گفت:مرکز آموزشی درمانی امام رضا(ع)، مرکزامام علی(ع) برای بیماران قلبی، مرکز امام خمینی(ره) برای جراحی چشم، گوش، حلق و بینی، مرکز محمد کرمانشاهی(فوق تخصص اطفال)، مرکز درمانی معتضدی برای زنان و نازایی و بیمارستان فارابی که کلینیک خواب آن بسیار مهم و کمنظیر بوده و نمونه آن در غرب کشور و عراق وجود ندارد، مراکز دولتی ما و دارای مجوز «آی پی دی» هستند.
معاون درمان دانشگاه علوم پزشکی استان کرمانشاه افزود: از جمله بیمارستان های نیمه دولتی نیز میتوان به بیمارستان تامین اجتماعی شهدا و بیمارستان امام حسین(ع) اشاره کرد و بیستون نیز بیمارستان خصوصی ما در این زمینه است.
وی با بیان اینکه روال مشخصی برای پذیرش و ترخیص بیمار و حتی پیگیری پس از ترخیص بیماران گذاشته شده است، گفت: در هر مرکز یک کارشناس و یک پزشک آی پی دی وجود دارد و امکاناتی فراهم شده که بیمار از لحظه پذیرش تا ترخیص همراهی شود.
ایجاد بخشهای «آی پی دی» در دو مرکز درمانی استان کرمانشاه
دکتر روشنی تصریح کرد: در اکثر بیمارستان ها برای بیماران بین الملل یک یا دو اتاق فراهم شده و در دو مرکز امام رضا(ع) و امام خمینی(ره) نیز یک بخش آی پی دی در دست ساخت است؛ اول دی ماه امسال نیز بخش آی پی دی در بیمارستان امام خمینی(ره) افتتاح شد که شامل یک بخش چشم و یک بخش هتلینگ بوده و امکانات کامل برای بیمار و همراه بیمار در آن وجود دارد؛ همچنین مرکز امام رضا(ع) نیز پایان امسال به بهره برداری خواهد رسید.
این مسئول افزود: از دیگر اقدامات یکسان سازی تعرفه خدمات است که طبق دستورالعمل وزارت بهداشت صورت خواهد گرفت و به بیمارستان ها هم ابلاغ شده است؛ برگزاری جلسات متعدد و مختلف با شرکتهای گردشگری و کنسولگری عراق در راستای برنامه ریزی برای جذب و پذیرش بیمار از دیگر اقدامات است.
وی ادامه داد: برای معرفی ظرفیت مراکز در چندین نمایشگاه نیز شرکت کردهایم که از آن جمله می توان به نمایشگاه بین المللی عراق که اردیبهشت سال گذشته برگزار شد اشاره کرد و مراکز امام خمینی (ره) و امام رضا (ع) در این نمایشگاه شرکت کردند. نمایشگاه هایی نیز در تهران شیراز و اصفهان برپا شده است که مراکز ما نیز در آن شرکت و ظرفیت های خود را اعلام و به نمایش گذاشتند.
دکتر روشنی گفت: برای همکاری بین بخشی با سایر سازمانهای مرتبط گردشگری سلامت هم چندین جلسه برگزار کردیم که برگزاری جلسه مشترکی با سازمان میراث فرهنگی از آن جمله است.
وی افزود: برای بحث پذیرش در خارج از کشور و کشور عراق هم با سازمان هلال احمر رایزنی شده و پروپوزال تاسیس یک کلینیک در شهر کلار عراق نوشته شده و قرار است هلال احمر آن را انجام دهد و هم اکنون توسط آنها در حال بررسی است که طی آن می توان کلینیکی تأسیس کرد که بیماران از آنجا مستقیماً به کرمانشاه انتقال داده شوند؛ یکسان سازی و استاندارد سازی سایت های بیمارستان ها نیز از دیگر اقدامات است که این سایت ها برای اطلاع رسانی بهتر به بیماران بین الملل در اکثر کشورها و به ویژه کشور عراق بسیار حائز اهمیت خواهد بود.
معاون درمان دانشگاه علومپزشکی استان کرمانشاه در پایان تصریح کرد: در قالب این سایت تعرفه ها، امکانات و پزشکان معرفی میشوند و هر فرد می تواند هر جای کشور یا هر جای دنیا این سایت را مشاهده وبررسی کرده و ببیند که چه خدماتی را از چه مرکز درمانی میتواند دریافت کند.
استان کرمانشاه با وجود ظرفیت هایی که دارد یکی از مستعدترین نقاط برای بحث «گردشگری سلامت» است، لذا میطلبد مسئولان مربوطه تدابیر لازم را برای تقویت زیرساختهای موجود و همچنین رفع نواقص به کار گیرند تا اولا دست دلالان از این صنعت پرسود کوتاه شود و ثانیا بتوان رقبایی چون ترکیه، اردن و هند را از میدان به در کرده و هدفگذاری های صورت گرفته در این زمینه محقق شود.