کرمانشاه - ایرنا - کارشناس سلامت نوجوانان و جوانان مدارس معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه ، با اشاره به اهمیت خواب عمیق و مناسب برای تقویت حافظه در میان دانش آموزان تاکید کرد که هر دانش آموز باید به طور میانگین 10 ساعت در شبانه روز بخوابد.
ناهید جلیلیان روز پنجشنبه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا افزود: چرخه خواب و بیداری یکی از چرخه های زیستی است که توسط عملکرد فیزیولوژیک بدن، در روشنایی و تاریکی، فعالیت های کاری و تفریحی تحت تأثیر قرار می گیرد.
او گفت: خواب، انرژی از دست رفته سلول‌های بدن و مغز را پس از یک دوره فعالیت روزانه ترمیم می‌کند.
وی اظهار داشت: کم خوابی موجب خستگی و بی حالی زودهنگام و در صورت استمرار، باعث فرسودگی و خستگی می‌شود و اختلال خواب موجب بدخلقی، پایین آمدن آستانه تحمل و عصبی شدن افراد می‌شود.
این کارشناس سلامت مدارس در ادامه گفت: رابطه بین خواب و حافظه نشان می‌دهد که بسیاری از چیزهایی که می‌آموزیم، پس از 24 ساعت برای ذهن معنا پیدا می‌کند، برای همین توصیه می‌شود دانش‌آموزان درس‌های هر روز مدرسه و کلاس را در همان روز بخوانند و به خاطر همین رابطه لازم است 24 ساعت قبل از هر امتحان از خواندن و یادگیری مطالب جدید پرهیز کنند از آنجایی که دوران مدرسه طیف گسترده ای از تغییرات را در زندگی کودکان و نوجوانان پدید می آورد، به تبع ساعت خواب آن ها نیز نیازمند مدیریت صحیح است.
وی با بیان اینکه به طوری کلی 2 نوع خواب وجود دارد، گفت: خوابیدن حرکت سریع چشم یا REM و خواب non-REM که بسته به سن افراد مقدار صرف خواب آن ها در این 2 مرحله متفاوت خواهد بود.
او گفت: وجود هر 2 نوع خواب، برای یادگیری مطلوب لازم است؛ اما خوابیدن REM مخصوص کارکردهای شناختی، مانند خاطرات تثبیت شده و برای رشد و توسعه سیستم عصبی مرکزی است؛ اما خوابیدن غیر REM یا همان Non-REM، بیش تر حالت ترمیمی دارد. به بیانی دیگر، نوع دوم از خوابیدن به ما کمک می کند تا در طول روز بیدار باشیم و در هوشیاری به سر ببریم.
وی در مورد الگوی خواب در دوره پیش دبستانی ( 3 تا 5 سال) گفت: کودکان پیش دبستانی برحسب سن به خوابیدن طولانی تری نیاز دارند. با توجه به گزارشی از موسسه ملی خواب، پیش دبستانی ها به 10 تا 13 ساعت خوابیدن در طول شب نیاز دارند.
جلیلیان اظهار داشت: موسسه ملی خواب 9 تا 11 ساعت خوابیدن را برای کودکان ( 6 تا 13 سال) توصیه می کند. کودکان و نوجوانان در این گروه سنی مقدار زیادی از زمان خوابیدن خود را در نوع موج آرام و یا خواب عمیق سپری می کنند.
او تصریح کرد: از آنجا که این نوع خوابیدن، حالت ترمیمی دارد، کودکان مدرسه در طول روز بسیار هوشیارتر هستند.
جلیلیان همچنین افزود: زمان خواب توصیه شده برای نوجوانان 14 تا 17 ساله را 8 تا 10 ساعت در طول شب عنوان کرده اند.
وی گفت: دلیل کم خوابی نوجوانان در این سن، معمولا فعالیت های زیاد در طول روز است که باعث می شود نتوانند شب به موقع بخوابند. از سوی دیگر، برای رفتن به مدرسه مجبور هستند بسیار زودتر از خواب برخیزند. همچنین در این سن، پدر و مادر کنترل کم تری بر روی زمان خوابیدن فرزندان خود دارند که به خودی خود موجب کاهش خواب این قشر می شود.
وی با بیان اینکه خوابیدن کافی برای کودکان و نوجوانان می تواند بر تمام جوانب زندگی روزانه آن ها تاثیرگذار باشد، گفت: کاهش عملکرد فرزندان در صورت خواب کم تنها به مدرسه منتهی نشده و بر توجه، تمرکز، قدرت تصمیم گیری و حل مسئله نیز تاثیرگذار است.
وی به چند نکته مهم برای بهبود خواب اشاره کرد و افزود: لازم است برنامه خواب منظم و دقیقی داشته باشید که زمان خوابیدن روزهای عادی هفته با تعطیلات آخر هفته تفاوت داشته باشد، براساس نیاز ساعت، خواب و بیداری خود را ثابت کنید، پیوستگی و طول زمان خواب را رعایت کنید، در فاصله سه ساعت قبل از خواب، از خوردن غذای سنگین بپرهیزید، از خوردن مواد قندی و شیرین قبل از خواب بپرهیزید.
وی با تاکید بر اینکه در معرض نور قرار گرفتن چشم ها باعث اختلال خواب می شود، توضیح داد: این نور ممکن است نور چراغ، تلویزیون، موبایل یا مانیتور کامپیوتر باشد.