در همه کشورهای جهان سرعت میزان مواجهه افراد و سرمایه ها در برابر حوادث و بلایا بیشتر از سرعت کاهش آسیب پذیری می باشد بنابراین خطرات جدیدی به وجود آمده و خسارات ناشی از حوادث و بحران ها به صورت مداوم افزایش یافته است.
گزارش مرکز مطالعات اپیدمیولوژیک بلایا نشان می دهد، سالیانه به طور میانگین 384 بلای طبیعی در جهان رخ می دهد. مخاطراتی مانند: سیل، زلزله، سونامی و گردباد سالانه حدود 250 تا 330 میلیارد دلار خسارت اقتصادی به دنبال داشته که تا سال 2030 این خسارت حدود 415 میلیارد دلار تخمین زده می شود.
در فاصله سال های 1994 تا 2016، پایگاه داده های حوادث، وقوع 6873 مخاطره طبیعی در سراسر جهان به ثبت رسانده است، این مخاطرات حدود 68 هزار مورد مرگ و 218 میلیون نفر جمعیت تحت تاثیر برجای گذاشته است، که میزان مرگ و میر در کشورهای با درآمد پایین سه برابر سایر کشورها بوده است.
بررسی آمار وقوع مخاطرات در ایران نیز نشان دهنده میزان بالای وقوع مخاطرات طبیعی و انسان ساخت می باشد. این موضوع به علت موقعیت جغرافیایی و خصوصیات توپوگرافی ایران و آسیب پذیری بالای سازه ای و غیر سازه ای در ساختمان ها می باشد که منجر به مرگ، صدمات بی شمار و پیامدهای سوء سلامتی می شود.
معاون بهداشتی دانشگاه نقش سمن ها در مدیریت حوادث و بلایا را حائز اهمیت دانست و گفت: سازمان های مردم نهاد فارغ از هرگونه تعصب و سوگیری می توانند نقش خود را در هریک از فازهای چرخه مدیریت بحران ایفا نمایند. این سازمان ها توانایی فوق العاده ای در جلب حمایت های اجتماعی دارند و یکی از مهمترین ویژگی های آنها چابکی و سرعت عمل در گسیل به منطقه تحت تاثیر حوادث و مخاطرات و همچنین ارزیابی های اولیه می باشد.
به گزارش روابط عمومی دانشگاه دکتر شکیبا در دومین روز از هفته سلامت تحت عنوان" نقش مسئولین ، مردم و سمن ها در مدیریت حوادث و بلایا" گفت: انتخاب این عنوان تاکید بر این موضوع است که توسعه پایدار بدون در نظر گرفتن رویکرد کاهش خطر و بلایا امکان پذیر نیست و در این میان این سازمان ها هستند که می توانند نقش هماهنگی و پل واسط بین دولت و مردم را به خوبی بازی کرده و امور مربوطه را تسهیل کنند.
وی اظهار داشت: سمن ها در این زمان گروه هدف ویژه و پر خطری را مد نظر قرار داده و با ارائه خدمات مشخص به آنان می توانند در کاهش آسیب موثر باشند.
دکتر شکیبا بیان کرد: ارتقاء آگاهی در خصوص پیشگیری از مخاطرات، اقدامات کاهش آسیب، حمایت های روانی و هماهنگی جامعه محلی با سازمان های مسئول نیز از جمله ظرفیت های آنان می باشد.
وی افزود: سمن ها همچنین با سازماندهی تیم های امدادی محلی که علاوه بر شناخت منطقه به آداب و سنن، زبان و فرهنگ منطقه نیز آشنایی دارند در ارائه خدمات به مناطق حاشیه ای و محروم منطقه تحت تاثیر مخاطره ، بسیار کارآمد عمل می کنند.
معاون بهداشتی دانشگاه همچنین عنوان کرد: در سومین کنفرانس جهانی سازمان ملل متحد در شهر سندای ژاپن 18 مارس 2015، راهبرد بین المللی کاهش خطر و بلایا تحت عنوان "سند سندای" به تصویب رسید که خروجی مورد انتظار این سند پس اجرا تا سال 2030 : کاهش اساسی خطر، تلفات جانی و خسارت ناشی از بلایا به معیشت، سلامت، سرمایه های اقتصادی، فیزیکی، اجتماعی، فرهنگی، زیست محیطی و کسب و کار در جوامع و کشورها تعیین گردید.
به گفته وی برای تحقق این هدف باید اقداماتی مانند : پیشگیری از خطرات جدید و کاهش خطر و بلایا از طریق اجرای یکپارچه و فراگیر اقتصادی، ساختاری، قانونی، اجتماعی، بهداشتی، فرهنگی، آموزشی و تربیتی، زیست محیطی، فناوری، سیاسی و نهادی که مواجهه با مخاطرات و آسیب پذیری در برابر بلایا را کاهش داده و آمادگی برای پاسخ و بازتوانی پس از حوادث و تاب آوری در برابر بلایا را افزایش دهد.
دکتر شکیبا بیان کرد:بدون شک برنامه ریزی در جهت ارتقاء ظرفیت های جامعه می تواند به کاهش خطر و توانمندی افراد، سازمان ها و جوامع در جهت مدیریت خطر بلایا منجر گردد که از جمله این اقدامات می توان به لحاظ کردن این اسناد در سیاست ها، برنامه ها، طرح ها، تخصیص بودجه پایدار در کلیه سطوح سیاستگذاری، آموزش عمومی، تخصصی و فنی اشاره کرد زیرا دولت ها مسئولیت حفاظت از شهروندان و دارایی های ملی را بر عهده دارند.
وی افزود: در مدیریت جامعه محور مشارکت ، توانمندسازی و حس مالکیت و تعلق به برنامه ها از ویژگی های اصلی می باشد و مردم محلی باید از مخاطرات منطقه خود اطلاع داشته باشند ، از پیامدهای احتمالی که خانواده و جامعه آنها را تهدید می کند، آگاه باشند و به هشدارهای مخاطرات در منطقه آشنایی داشته و نسبت به آن اقدامات مناسب انجام دهند.