زردی یا یرقان مشکلی است که منجر به زرد رنگ شدن پوست نوزاد و قسمت سفیدی چشم او می‌شود. این‌ها علائمی هستند که نشان میدهند بیلی‌روبین بیش از حد مجاز در خون کودک وجود دارد به افزایش بیش از حد بیلی‌روبین در خون، هایپربیلی‌روبینمی می‌گویند.
دکتر ساره فرشادفر متخصص کودکان فوق تخصص نوزادان گفت: بسیار مهم است بدانید که بی‌توجهی به زردی در نوزاد ممکن است خطرناک باشد، چراکه اگر سطح بیلی‌روبین خون بالا باقی بماند و درمان نشود، باعث آسیب مغزی به نام “کرن ایکتروس” می‌شود که مشکلات جدی مادام‌العمری مانند ناشنوایی، عقب‌ماندگی ذهنی یا فلج مغزی را به‌دنبال دارد.
وی با بیان اینکه یرقان معمولاً در پنج روز اول بعد از تولد ظاهر می‌شود گفت: بسیاری از نوزادان در زمان ترخیص از بیمارستان (روز دوم) شروع به زرد شدن می‌کنند؛ در این شرایط، ممکن است پزشک یک آزمایش پیگیری، زمانی‌که کودک شما سه تا پنج روزه است، انجام دهد.
این پزشک متخصص همچنین یادآور شد: حدود ۶۰ درصد نوزادان، زردی را به‌طور خفیف تجربه می‌کنند که بیشتر آن‌ها در طول یک یا دو هفته بدون وجود هیچ مشکلی، بهبود می‌یابند.
دکتر فرشادفر در خصوص علائم یرقان یا زردی گفت: اگر نوزادی دارای زردی باشد، پوست او و قسمت سفیدی چشم‌ها زرد خواهد شد. رنگ زرد ابتدا در صورت و سینه‌ی کودک و معمولاً یک تا پنج روز پس از تولد ظاهر می‌شود.
وی به بیان برخی دیگر از این علائم پرداخت و افزود: کودکانی که سطح بیلی‌روبین بالایی دارند ممکن است زردتر شوند یا زردی به اندام‌های پایین‌تر مانند سینه، دست‌ها و پاها برسد ، لاغر شوند ، خوب شیر نخورند، خواب‌آلود باشدند، بداخلاق و وحشت‌زده شوند ، خمیده شوند یا گردنشان به عقب برگردد و گریه‌هایی با صدای بلند داشته باشند.
این پزشک متخصص با بیان اینکه سطح بالای بیلی‌روبین می‌تواند خطرناک باشد گفت: اگر کودک شما هرکدام از این علائم را دارد، یا زردی او در ۲۴ ساعت اول بعد از تولد ظاهر شود یا زردی فیزیولوژیک او بیش از سه هفته طول بکشد، لازم است حتماً در اسرع وقت به پزشک مراجعه نمایید.
وی عنوان کرد: برای تشخیص زردی نوزاد، پزشک با انجام معاینه‌ی فیزیکی کودک و سؤال در مورد وضعیت سلامت شما و کودکتان زردی را تشخیص می‌دهد، همچنین ممکن است یک دستگاه بر روی پوست کودک شما قرار دهد تا سطح بیلی‌روبین نوزادتان را اندازه‌گیری کند. برای تعیین اینکه آیا کودک شما نیاز به درمان دارد، باید آزمایش خون برای سنجش میزان بیلی‌روبین خون انجام شود.
دکتر فرشادفر در پاسخ به اینکه زردی چگونه درمان می‌شود گفت: در بیشتر مواقع زردی نیازی به درمان ندارد، اما اگر سطح بیلی‌روبین بالاتر از حد طبیعی برای نوزادان باشد، درمان باید آغاز شود. برای درمان زردی نوزاد، نوزاد را زیر یک نوع نور فلوئورسنت (ماورای بنفش) قرار میدهند که این روش فتوتراپی نامیده می‌شود.
وی متذکر شد: در این روش کودک باید کاملاً عریان باشد اما چشم‌ها و قسمت تناسلی او باید پوشیده باشند. پوست، نور را جذب می‌کند و نور بیلی‌روبین را می‌شکند تا بدن کودک بتواند به راحتی آن را از طریق ادرار یا مدفوع دفع نماید.
دکتر فرشادفر با بیان اینکه فتوتراپی معمولاً در بیمارستان انجام می‌شود اما درمان زردی نوزاد در خانه نیز امکان پذیر است گفت: سعی نکنید زردی را با قرار دادن کودک در مقابل نور خورشید یا نزدیک پنجره، درمان نمایید، زیرا همیشه لامپ‌های ویژه و محیط‌های کنترل‌شده‌ای لازم است تا زردی به صورت بی‌خطر درمان شود.
وی افزود:اگرچه فتوتراپی برای درمان زردی نوزاد معمولاً مؤثر است، اما اگر یک کودک مبتلا به زردی شدید باشد و با فتوتراپی، میزان بیلی‌روبین او همچنان افزایش یابد، لازم است به بخش مراقبت‌های ویژه برای انتقال خون انتقال یابد. برای مثال کودک مبتلا به زردی شدید ناشی از ناسازگاری RH ممکن است نیاز به تعویض خون داشته باشد یا اگر یک بیماری موجب زردی در نوزاد شده باشد، ممکن است نوزادتان نیاز به درمان دیگری نیز داشته باشد.