با توجه به شروع فصل تابستان و شیوع اسهال و استفراغ در این فصل بخصوص در کودکان و همچنین افزایش مسافرتها لازم است هموطنان عزیز آشنایی هر چند مختصری با علایم و مدیریت درمان این پدیده داشته باشند.
دکتر جبارعلی صفایی فوق تخصص بیماریهای عفونی کودکان در گفتگو با سرویس علمی ، پژوهشی اخبار دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه گفت: بسته به مدت زمان طول کشیدن علایم ، اسهال انواعی دارد که شامل حاد ، پایدار ، مزمن و…میباشد و بیشتر آنها حاد هستند و معمولا چند روز طول میکشند که در موارد معمول( غیر مسافرتی) اکثرا علت ویروسی دارند و نیاز به درمان ضد ویروسی و یا آنتی بیوتیک ندارند.
وی با بیان اینکه در این نوع از اسهال ها فقط باید مایع و الکترولیت از دست رفته طی پروسه اسهال جایگزین و جبران شود گفت: در این مورد باید رژیم خاصی برای کنترل اسهال رعایت شود که برخی از موارد آن شامل مصرف مایعات، او آر اس ، ماست ، دوغ ، آبمیوه طبیعی( شکر اضافه نشود)و نیز اجتناب از مصرف شیرینی جات از جمله آب قند، نبات داغ ، نوشابه ، آبمیوه صنعتی و …میباشد.
عضو هیئت علمی دانشگاه با عنوان اینکه یکی دیگر از علل اسهال ، مسمومیتهای غذایی هستند گفت: این نوع بر اساس زمان وقوع ممکن است بعلت مواد شیمیایی،سموم ترشح شده از برخی باکتریها ،حمله خود باکتری به روده ، و … باشند که در چنین مواردی نیز اغلب نیاز به مصرف آنتی بیوتیک نبوده و تنها جایگزینی مایعات کفایت میکند.
به گفته وی عامل اصلی اکثر اسهال های آبکی یا اسموتیک ( از نظر قوام مدفوع ) نیز ویروسها هستند که از انواع شایع آن « روتاویروس »است که بیشتر از نوع اسموتیک بوده که در کودکان کم سن و سال اتفاق می افتد و با استفرغ و تب شروع شده به دنبال آن اسهال به دفعات زیاد رخ میدهد که در این نوع اغلب این بیماران علیرغم اسهال به ظاهر شدید ، سرحال هستند و بجز دادن مایع و رژیم اسهالی که در بالا توضیح داده شد اقدام خاصی نیاز ندارند .
دکتر صفایی به یک نوع اسهال در فصل تابستان تحت عنوان اسهال مسافران اشاره کرد و گفت: اغلب اسهال هنگام مسافرت بعلت باکتریها و کمتر بعلت ویروسها هستند و علیرغم علل باکتریال ، در بیشتر موارد نیاز به درمان آنتی بیوتیکی ندارند( بجز در موارد خاص که کمتر شایع هستند و پزشک میتواند آنها را تشخیص دهد ) و جایگزینی مایعات و الکترولیتها کافی میباشد.
وی در پایان به برخی نکات بسیار مهم در مدیریت اسهال اشاره کرد و تاکید کرد: در سن زیر ۲ سال و مخصوصا زیر شش ماه ، در صورت بیحالی ، شیرنخوردن ، تب بالا ، مشاهده خون در مدفوع ، استفراغ نگران کننده و حتما باید حتما به پزشک مراجعه شود .
دکتر صفایی همچنان تاکید کرد: در صورت مشاهده نشانه های کمبود مایع در کودک شامل خشکی دهان ،کم شدن ادرار، کم شدن اشک ،چروکیدگی پوست بخصوص در ناحیه شکم ، گودافتادگی چشمها ، بیقراری، کاهش اشتها مخصوصا عدم احساس تشنگی و …فورا نیز به پزشک مراجعه شود .
وی همچنین افزود: ضمن رعایت بی توجه نبودن والدین و عدم تعلل در مراجعه آنان به پزشک ، کنترل اضطراب و خونسردی ضروری میباشد .
به گفته وی رعایت بهداشت عمومی از جمله شستشوی دست ، دفع استاندارد مدفوع و جلوگیری از تماس مدفوع با دست و دهان کودک و … در کنترل و درمان اسهال نقش اساسی دارد.