درمان دیابت نوع یک هنوز چالش‌برانگیز است، اما روش‌های نوینی مانند پیوند جزایر پانکراسی کپسوله شده با زیست مواد می‌توانند راه‌حلی امیدوارکننده برای کنترل قند خون بدون نیاز به انسولین تزریقی ارائه دهند.
به گزارش خبرگزاری فارس از کرمانشاه، دیابت نوع یک، که به دلیل حمله سیستم ایمنی به سلول‌های تولیدکننده انسولین در پانکراس رخ می‌دهد، هنوز هم یکی از بزرگ‌ترین چالش‌ها برای میلیون‌ها بیمار در سراسر جهان است.
بیماران مبتلا به این بیماری برای کنترل سطح قند خون خود وابسته به تزریق مداوم انسولین هستند. با این حال، روش‌های درمانی جدید و نوآورانه در حال ظهور هستند که امیدهای تازه‌ای را برای بهبود کیفیت زندگی این بیماران به ارمغان می‌آورند. یکی از این روش‌ها، پیوند جزایر پانکراسی کپسوله‌شده با استفاده از زیست مواد است که نه تنها می‌تواند به کنترل قند خون کمک کند، بلکه احتمال عوارض جانبی ناشی از درمان‌های سنتی را کاهش می‌دهد. در این گفت‌وگو با ژیلا ایزدی، دکترای تخصصی زیست مواد دارویی به بررسی این روش نوین و چشم‌اندازهای آن در درمان دیابت نوع یک پرداخته خواهد شد.
ایزدی به خبرنگار فارس، گفت: دیابت نوع یک، یک بیماری خودایمنی است که سیستم ایمنی بدن به سلول‌های تولیدکننده انسولین در پانکراس حمله کرده و آنها را از بین می‌برد. این اتفاق موجب می‌شود که بیماران برای کنترل قند خون خود نیاز به تزریق انسولین داشته باشند. اما این روش درمانی همواره کارآمد نیست و در بلندمدت مشکلاتی مانند مقاومت به انسولین می‌تواند رخ دهد.
وی ادامه داد: در این میان، پیوند جزایر پانکراسی به عنوان یک راه‌حل نوین در نظر گرفته می‌شود. جزایر پانکراسی که شامل سلول‌های تولیدکننده انسولین هستند، از بدن افراد اهداکننده برداشته شده و به بیمار پیوند داده می‌شوند. این روش در مقایسه با پیوند کامل پانکراس مزایای زیادی دارد، از جمله کاهش عوارض جراحی و بهبود در کنترل قند خون
این دکترای تخصصی زیست مواد دارویی یکی از چالش‌های اصلی در این روش را حمله سیستم ایمنی بدن به جزایر پانکراسی پیوندی عنوان کرد و افزود: برای جلوگیری از این حمله، بیماران باید داروهای سرکوب‌کننده سیستم ایمنی مصرف کنند، که خود می‌تواند منجر به مشکلاتی همچون عفونت یا حتی سرطان شود.
وی در توضیح راه‌حل پیشنهادی در این راستا، اضافه کرد: در تحقیق اخیر ما، از زیست مواد پلیمری برای کپسوله کردن جزایر پانکراسی استفاده کردیم. این مواد مانند یک لایه محافظ عمل می‌کنند و از تماس مستقیم سلول‌های پیوندی با سیستم ایمنی بدن جلوگیری می‌کنند. اما یکی دیگر از چالش‌های این روش، کمبود اکسیژن‌رسانی به سلول‌های پیوندی است که می‌تواند باعث آسیب به این سلول‌ها شود.
وی افزود: برای حل این مشکل، از مواد زیست‌سازگار و اکسیژن‌رسان استفاده کردیم تا اکسیژن کافی به سلول‌ها برسد، حتی قبل از اینکه عروق خونی در اطراف آنها تشکیل شوند. نتایج اولیه تحقیق نشان داد که این روش می‌تواند بقای سلول‌های پیوندی و عملکرد آنها را به‌طور قابل توجهی بهبود بخشد.
ایزدی اظهار کرد: این تحقیق که بر روی مدل حیوانی دیابت انجام شده است، امیدهای جدیدی برای درمان دیابت نوع یک به‌وجود آورده است. در حال حاضر، چندین دستگاه مبتنی بر این فناوری در دست توسعه و ارزیابی بالینی قرار دارند و نتایج اولیه آن بسیار موفقیت‌آمیز بوده است.
وی گفت: این مطالعه در ژورنال «Material Advances» منتشر شده و این پیشرفت‌های جدید در درمان دیابت مورد به طور گسترده‌ای مورد توجه قرار گرفته است ک امیدواریم این روش در آینده‌ای نزدیک به درمانی مؤثر و بدون عوارض برای دیابت نوع یک تبدیل شود.